Thứ Ba, Tháng Mười Một 05, 2024
Search
Liên đoàn - Hiệp hội
Video
Ảnh
Bóng đá bãi biển
Phong trào Olympic Châu Á
Sự phát triển của công nghệ trong thể thao ngày nay
Sự phát triển của công nghệ trong thể thao ngày nay
08/10/2024 11:04
Đây là phần đầu tiên trong bài viết gồm hai phần của tác giả Lau Kok Keng (Trung tâm Luật trí tuệ nhân tạo, tự động hóa, công nghệ Đại học quốc gia Singapore) thảo luận về: sự phát triển và việc triển khai ứng dụng công nghệ trong thể thao ngày nay; tác động của việc ứng dụng công nghệ trong thể thao và một số vấn đề pháp lý và đạo đức phát sinh từ việc sử dụng đó.
Từ những chú rô-bốt có thể được sử dụng làm bạn tập cho đến mũ bảo hiểm thông minh có thể đội trong các môn thể thao đối kháng để giảm thiểu và cảnh báo nguy cơ chấn thương cho VĐV, thể thao thực sự đã có bước tiến dài so với thời kỳ mà công nghệ chỉ giới hạn ở việc ghi lại các màn trình diễn thể thao bằng máy quay video và sau đó phân tích bản ghi. Công nghệ thể thao đã cách mạng hóa cách quản lý, chuẩn bị, chơi, xem và thương mại hóa thể thao. Thậm chí còn mở rộng phạm vi hoạt động thể thao sang các trò chơi ảo phi truyền thống, do công nghệ thúc đẩy.


Tác động của công nghệ đến thể thao (ảnh: law.nus.edu.sg)

Công nghệ đã cho phép các huấn luyện viên phân tích tốt hơn các màn trình diễn thể thao của các VĐV. Máy quay video cầm tay ngày nay đã phát triển thành máy quay siêu nhỏ được tích hợp trong mũ bảo hiểm của môn xe đạp, cọc cricket và cột gôn. Các công cụ phát lại tiên tiến được sử dụng để nâng cao chất lượng của các bản ghi video bằng cách hiển thị những chi tiết phức tạp dù là nhỏ nhất của trận đấu, ví dụ như cách thức và lý do tại sao các bàn thắng hoặc điểm được ghi và cách chúng có thể được ngăn chặn.

Các VĐV ưu tú hiện đang tập luyện bằng cách sử dụng các cảm biến có thể chuyển ngay lập tức các số liệu về hiệu suất đến các thiết bị máy tính của HLV, sau đó hiển thị bảng điều khiển về số liệu thống kê hiệu suất của các VĐV để phân tích. Các cảm biến tinh vi hiện có khả năng theo dõi nhịp tim, nhiệt độ cơ thể, mức độ hydrat hóa và thậm chí cả hoạt động của não. Các công nghệ theo dõi Hệ thống định vị toàn cầu và tạo bản đồ nhiệt cho phép thu thập và trực quan hóa dữ liệu và số liệu thống kê về hiệu suất của người chơi, cho phép các HLV đo tốc độ, khoảng cách và các khu vực đã bao phủ. Điều này giúp các HLV tìm ra những điểm còn yếu của VĐV trong quá trình tập luyện và thi đấu.

Dữ liệu về quá trình đào tạo và thành tích cũng có thể được truyền đi khắp thế giới chỉ bằng một cú nhấp chuột để các HLV ở nước ngoài phân tích và phản hồi từ xa. Cách tiếp cận này gần đây nhất đã được triển khai trong đại dịch COVID-19, khi thế giới bị phong tỏa ở những mức độ khác nhau. Gần đây hơn, tại Triển lãm Điện tử Tiêu dùng năm 2023 ở Las Vegas, Catapult và Energous Corporation đã giới thiệu quả bóng thông minh mới của họ có gắn chip ghi lại các chuyển động của bóng và cho phép các HLV bóng bầu dục Mỹ có được bức tranh toàn cảnh về các buổi tập và trận đấu.

Ứng dụng Công nghệ trong đào tạo và sản xuất thiết bị thể thao

Để luôn dẫn đầu trong các trận thi đấu, các VĐV chyên nghiệp không chỉ cần cơ sở đào tạo và HLV. Công nghệ dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI) đã cho phép các buổi đào tạo được thiết kế riêng cho từng VĐV. Điều này là cần thiết vì mỗi VĐV đều khác nhau và có những nhu cầu riêng. Các VĐV hiện có thể đeo các thiết bị có cảm biến điện tử cho phép theo dõi và phân tích nhịp tim, nhiệt độ cơ thể, mức độ hydrat hóa và hoạt động của não bởi các HLV thể hình. Các thiết bị như vậy đã được thợ lặn và VĐV thể dục dụng cụ đeo để theo dõi chuyển động cơ thể và tốc độ sau mỗi lần nhảy. Các VĐV môn xe đạp đeo kính thông minh để cung cấp dữ liệu nhịp điệu, tốc độ và nhịp tim theo thời gian thực trực tiếp vào tầm nhìn của người đi xe đạp và cho phép người đi xe đạp phản ứng với thông tin và đưa ra quyết định tối ưu hóa hiệu suất.

Các ứng dụng phần mềm theo dõi thói quen hàng ngày của VĐV cũng khả dụng. Ví dụ, ứng dụng @thlete của Orreco có khả năng theo dõi thói quen ăn uống và ngủ nghỉ của VĐV, thu thập thông tin cá nhân như chế độ tập thể dục, chu kỳ kinh nguyệt, thói quen đi lại và ngủ, lịch trình tập luyện và thi đấu, và kết hợp chúng với dữ liệu từ nghiên cứu khoa học mới nhất để tạo ra các chương trình đào tạo người dùng tùy chỉnh và đưa ra các kế hoạch hành động để tối ưu hóa hiệu suất. Thông tin như vậy cũng có thể cho phép các VĐV đánh giá thời điểm nghỉ ngơi và thời điểm tăng cường sức mạnh, đồng thời giúp ngăn ngừa chấn thương bằng cách cân bằng tốt hơn giữa phục hồi và tải phục hồi.

Ứng dụng công nghệ trong xây dựng chế độ dinh dưỡng cho VĐV

Các chuyên gia dinh dưỡng đã sử dụng AI để phát triển các kế hoạch dinh dưỡng cho các VĐV theo loại cơ thể, cân nặng, chuyển động vật lý và yêu cầu hiệu suất cụ thể của môn thể thao. Ví dụ, một số môn thể thao dựa vào phản xạ nhanh và phối hợp tay mắt nhanh, trong khi những môn khác dựa vào sức mạnh của phần thân trên. Do đó, nhu cầu dinh dưỡng của các VĐV từ các môn thể thao khác nhau sẽ khác nhau. Khi cách chơi thể thao phát triển về cường độ, tốc độ và yêu cầu về thể chất, những nhu cầu dinh dưỡng này cũng có thể thay đổi theo thời gian. ZoneIn là một nền tảng học máy sử dụng AI để cung cấp các kế hoạch ăn uống tự động cho tất cả các VĐV được cá nhân hóa theo nhu cầu thể chất riêng biệt của từng VĐV, lịch trình luyện tập và thi đấu cũng như mục tiêu mong muốn của họ.

Thiết bị và trang phục thể thao

Sự phát triển của trang phục và thiết bị thể thao hiệu suất cao thường góp phần trực tiếp vào sự cải thiện đáng kể về mức độ hiệu suất của các VĐV, dẫn đến những câu hỏi về tính công bằng khi sử dụng trang phục và thiết bị đó. Một ví dụ là bộ đồ bơi toàn thân LZR của Speedo, được thiết kế để giảm lực cản và tăng hiệu suất của người bơi bằng cách buộc các cơ và da của người bơi vào một cấu trúc khí động học hình viên đạn giúp giảm lực cản và cho phép di chuyển nhanh hơn trong khi tiêu tốn ít năng lượng hơn. Khi ra mắt tại Thế vận hội Olympic mùa hè Bắc Kinh 2008, 94% các cuộc đua đã giành chiến thắng, trong khi 98% kỷ lục bị phá vỡ là do những người bơi sử dụng bộ đồ này. Không lâu sau đó vào năm 2010, FINA, hiện là World Aquatics đã cấm sử dụng bộ đồ này với lý do nó hỗ trợ người dùng về tốc độ, lực đẩy và hiệu suất, đồng thời mang lại lợi thế không công bằng cho những người bơi không đủ khả năng mua những bộ đồ đắt tiền.

Thiết bị thông minh có cảm biến tích hợp ngày nay là điều bình thường. Giải vô địch Wimbledon năm 2014 chứng kiến ​​sự ra đời của vợt tennis có chip cấy vào tay cầm để ghi lại lực và độ xoáy. Ngoài ra còn có Easton Power Sensor, một thiết bị trượt vào đầu gậy bóng chày và theo dõi tốc độ vung, lực, hướng và nhiều thông tin khác, trong khi Zepp 2 Golf Sensor cung cấp mô hình 3D về cú đánh golf.

Công nghệ cũng mang đến những thiết bị được thiết kế để tăng cường sự an toàn cho VĐV. Các cầu thủ của Giải bóng bầu dục quốc gia Mỹ (NFL) được biết là đã bị thoái hóa não và tổn thương do liên tục bị đánh vào đầu. Với chấn động não gây tổn hại đến môn thể thao này, mũ bảo hiểm mới đã được phát triển, được trang bị cảm biến tích hợp và công nghệ từ tính để phát hiện và phân tán lực vào đầu, do đó làm giảm khả năng chấn thương đầu. Khi xảy ra va chạm, các mẫu sóng điện từ riêng biệt được tạo ra và mũ bảo hiểm sẽ thông báo cho máy tính của HLV rằng cầu thủ đã bị đánh. Theo cách này, các HLV có thể hành động ngay lập tức để chẩn đoán chấn động não.

Quyết định trên sân

Hệ thống tính giờ điện tử, súng lục bắt đầu được kết nối với đồng hồ kỹ thuật số, cảm biến laser ghi lại chuyển động VĐV thể dục dụng cụ và sử dụng các chương trình xử lý dữ liệu để phân tích và ghi điểm. Công nghệ bàn di chuột trong hồ bơi và khối xuất phát chỉ là những ví dụ về cách các công cụ ra quyết định được triển khai trong đấu trường thể thao đã phát triển như thế nào. Các công cụ trọng tài như công nghệ Goal-line, Trợ lý trọng tài video (VAR), Hệ thống xem xét quyết định và công nghệ Hawkeye là những ví dụ khác.

Công nghệ vạch vôi, nếu được đưa vào sử dụng vào năm 1966, sẽ giải quyết được câu hỏi vẫn còn gây tranh cãi gay gắt về việc liệu quả bóng được cầu thủ bóng đá Geoff Hurst sút vào lưới Tây Đức (dẫn đến việc công nhận bàn thắng giúp Anh dẫn trước 3-2 quyết định trong hiệp phụ của trận Chung kết World Cup) có thực sự đi qua vạch vôi khi chạm xà ngang hay không. Năm 2018, VAR đã được triển khai tại World Cup ở Nga và nhìn chung được chấp nhận là có hiệu quả trong việc tăng độ chính xác của các quyết định của trọng tài và giảm lỗi lên tới 80%. Hài lòng với kết quả của VAR, FIFA đã triển khai VAR cải tiến với công nghệ việt vị bán tự động được triển khai tại World Cup 2022 ở Qatar để giúp các trọng tài trận đấu video đưa ra quyết định việt vị chính xác hơn một cách nhanh chóng.

A.T biên dịch